Žitelji Kolašina više puta su ocijenili kako je investicioni bum pokazao mnoge falinke višedecenijske nebrige o vodovodu, kanalizaciji, putevima... i unazadio njihov kvalitet života.

Građenje kuće, koje je počelo od krova, a ne od temelja, tako je jedan od kolašinskih ekoloških aktivista nedavno opisao neusklađenost razvijenosti osnovne kolašinske komunalne infrastrukture sa hipergradnjom, izraženom već nekoliko godina.

Mnogi novi hoteli, koji su završeni ili su radovi na njima pri kraju, trenutno nemaju obezbijeđenu ni vodu ni kanalizaciju, a do pojedinih nema ni adekvatnih saobraćajnica.

Investitori upravo to vide kao najveći problem u realizaciji čak i onih projekata koji su na listi razvojnih u oblasti turizma.

S druge strane, iz aktuelne kolašinske vlasti kažu da su zatekli “lošu situaciju kada je riječ o infrastrukturi”, te da intenzivno nastoje da riješe sve izazove u toj oblasti.

Žitelji Kolašina, pak, više puta su ocijenili kako je investicioni bum pokazao mnoge falinke višedecenijske nebrige o vodovodu, kanalizaciji, putevima... i unazadio njihov kvalitet života.

U iščekivanju da se realizuje više složenih infrastrukturnih projekata, čini se da u ovoj fazi kolašinskog razvoja “niti je ko srećan niti je ko zadovoljan”. Posljedice činjenice da su realizaciju investicija, iako u skladu sa planskom dokumentacijom, počeli bukvalno “na goloj ledini”, sada osjećaju mnoge kompanije.

"Ništa nije urađeno od 2020”

O izazovu komunalne infrastrukture, kako kaže Blagota Radović, jedan od investitora hotela na lokalitetu “Kolašin 1450”, “mogao bi roman da napiše”.

“Od 2020. kada sam počeo da gradim hotel na lokaciji skijališta ‘Kolašin 1450’, do današnjeg dana, po pitanju infrastrukture nije urađeno ništa. Kao investitori uložili smo značajna višemilionska sredstva, izgradili hotel, a država nije obezbijedila ni vodu, ni struju, ni fekalnu i atmosfersku kanalizaciju, nije riješila problem otpadnih voda, ništa... Započeta je izgradnja garaže kojoj se ne zna kraj završetka. Priča se o rekonstrukciji puta od grada do skijališta, ali niko ne zna u kojoj je fazi”, upozorava Radović.

Podsjeća da je hotel koji gradi Vlada uvrstila na listu razvojnih projekata kroz projekat ekonomskog državljanstva. Tvrdi i da u državnom budžetu ima novca za izgradnju infrastrukture. Radović navodi da su “svi hoteli koji se grade u Kolašinu, a koji su bili predmet prodaje kroz projekat ekonomskog državljanstva, prodali najveći broj jedinica i taj novac je raspoređen za razvoj sjevera”.

“Do sada je uvijek za razvoj projekata nedostajao novac. Sada novca ima, ali država, očigledno, nema kapaciteta da sprovede i realizuje projekte izgradnje nedostajuće komunalne infrastrukture. Nevjerovatno je da u današnje vrijeme pričamo o razvoju turizma, turističkoj ponudi sjevera, a da Kolašin još nema vještačko osnježavanje, da je planskom dokumentacijom predviđena izgradnja hotela, i da investitori grade luksuzne hotele koje ne mogu da priključe na osnovnu komunalnu infrastrukturu...”

Radović tvrdi da i pored brojnih obraćanja nadležnim resorima i sastanaka sa predstavnicima Vlade, na kojima je, kako objašnjava, nudio “i ljudske resurse i finansijska sredstva kako bi se projekti izgradnje infrastrukture završili”, do sada nije bilo pomaka.

“Što prije i kako bi počela izgradnja iste, što nam je svima u interesu. Međutim, sve je ostalo samo mrtvo slovo na papiru, prazna obećanja i prebacivanje odgovornosti sa jednog organa državne vlasti na drugi organ lokalne uprave. Hotel sam izgradio, potpisao ugovor sa renomiranim brendom ‘Radisson Blu’, koji prvi put dolazi u Crnu Goru, i od kojeg smo dobili franšizu za hotel najveće kategorije. Sada se susrećemo sa situacijom da ugovoreni rokovi za otvaranje hotela polako ističu, da nam prijeti raskid Uuovora, zbog toga što ne možemo da ga otvorimo, jer nema vode, struje i fekalne kanalizacije. Zamislite samo kada jednom ovakvom stranom i svjetskom brendu trebate da objasnite da ne možete da otvorite hotel jer u 21. vijeku, u jednom turističkom gradu, nema osnovne komunalne infrastrukture…”

Već dvije godine, tvrdi on, obezbjeđuju i plaćaju grijanje na pelet hotela, kako ne bi došlo do propadanja i oštećenja ugrađene opreme. Da je u ovom trenutku moguće da se hotel priključi na infrastrukturu, prema njegovim riječima, potrebno je još najviše 90 dana da sve bude kompletno opremljeno i da se pusti hotel u rad.

Slične probleme, Radović kaže da ima i na drugoj lokaciji, u Smajlagića Polju, na nekoliko kilometara od centra grada, gdje gradi drugi objekat. U tom slučaju, objašnjava, nedostaje infrastruktura i neriješeni su imovinsko-pravni odnosi kako bi se projekti izgradnje fekalne i atmosferske kanalizacije mogli realizovati.

Radović ocjenjuje kako je takvo stanje neprihvatljivo sa aspekta privlačenja investicija i razvoja turističke ponude. Kaže i da bi komunalna infrastruktura trebalo da postoji čak i prije usvajanja planskih dokumenata.

“Stoga je krajnje vrijeme da donosioci odluka u državi koji se bave razvojem sjevera povedu računa da je u Kolašinu u toku izgradnja desetak hotela koji su u završnim fazama izgradnje, sa približno 2.000 smještajnih jedinica, koji treba da zaposle u prosjeku između 1.500 i 1.700 ljudi. Svima nedostaje infrastruktura da bi mogli da počnu sa radom”.

Radović procjenjuje da je država “u toku realizacije projekta ekonomskog državljanstva samo za sjever prihodovala između 80 i 100 miliona eura”. Taj iznos odnosi se, objašnjava, na naknade koje su aplikanti bili dužni da plate za sebe i za sve članove svojih porodica, uvećano za iznos od po 100.000 eura na poseban račun za razvoj opština na sjeveru, kako bi uopšte mogli da apliciraju za crnogorsko državljanstvo. Takođe, i na prihod koji je država ostvarila od investitora po osnovu PDV-a i ostalih poreza.

Projekti u procedure

Nekoliko krupnih infrastrukturnih projekata, koji su u različitim fazama, kaže potpredsjednik Opštine Vasilije Ivanović, trebalo bi da imaju brojne pozitivne efekte na cjelokupno stanje u toj oblasti.

“Po dolasku na vlast, zatekli smo infrastrukturnu situaciju u prilično lošem stanju. Ipak, određeni broj projekata je već u proceduri, i prema našim očekivanjima, imaće pozitivan efekat na cjelokupno stanje. Ti projekti obuhvataju značajno unapređenje saobraćajnica, parking prostora, kanalizacione mreže i sistema vodosnabdijevanja. Investitori su upoznati sa postojećim infrastrukturnim nedostacima, ali su, uprkos tome, izrazili spremnost da u saradnji sa Opštinom aktivno učestvuju u njihovom prevazilaženju”, tvrdi Ivanović.

On podsjeća da su započete procedure za izgradnju postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda (PPOV), zamjena dotrajalih vodovodnih cijevi, rekonstrukcija saobraćajnice od Vladoša do ulaza u grad, izgradnja ulice na Brezi, rekonstrukcija puta od Kolašina do Bjelasice.

Ivanović kaže da je u fazi pripreme “niz drugih projekata”. U lokalnoj upravi kažu da se ne boje da će problemi sa infrastrukturom obeshrabriti investitore.

“Smatram da ne postoji opasnost od odustajanja investitora od planiranih ulaganja. Naprotiv, investitori su prepoznali napore lokalne uprave u cilju poboljšanja infrastrukture i intenziviranja aktivnosti na projektima poput gondole i sportske zone. Kroz ove aktivnosti, Opština je potvrđena kao pouzdan i lojalan partner”, kaže Ivanović.

Najveći dio problema kada je riječ o realizaciji infrastrukturnih projekata, odnosi se na “eksproprijaciju zemljišta i dugotrajne administrativne procedure, dok su ostali komunalni izazovi u drugom planu”.

Ivanović ističe da je zadovoljan dinamikom kojom se sada realizuju projekti i kaže da “kako oni budu napredovali, biće očigledno da Kolašin ostaje u fokusu investitora i da ima stabilan razvojni potencijal”.

Lokalni parlament u junu prošle godine dao je saglasnost predsjedniku Opštine Petku Bakiću da potpiše ugovor sa investitorima na planinskim centrima Kolašin 1450 i Kolašin 1600 o regulisanju međusobnih obaveza. Suština ugovora je da će investitori koji grade turističke objekte u okviru planinskih centara na Bjelasici graditi i nedostajuću komunalnu infrastrukturu, jer iznosi naknada za opremanje građevinskog zemljišta koju treba da plate Opštini nijesu dovoljni za to.

Gradnja komunalne infrastrukture je obaveza lokalne uprave.

Bakić je, obrazlažući tada potrebu da potpiše ugovor, kazao da je “u tom poslu Opština dobro prošla”. Time su se, reko je on, stvorili uslovi da se lokacija u potpunosti infrastrukturno opremi, da se omogući sa uređenim putevima prilaz skijalištima.

Kako je tvrdio, ugovorom su napravljene brojne garancije da se Opština i javni interes zaštite, a, između ostalog, lokalna uprava će imati i nadzor nad svim radovima.

Izvor: Vijesti